Herdenking – historie

Toen het normale leven in Fijnaart en Heijningen enigszins was teruggekeerd, ontstond bij burgemeester Ter Haar de gedachte aan een blijvende herinnering aan de Ramp die het dorp Heijningen zo zwaar had getroffen. Dit idee werd versterkt toen een jaar na de Ramp de eerste herdenking werd gehouden. Inmiddels waren door de beide kerken (de Nederlands Hervormde kerk en de Rooms-katholieke kerk) initiatieven ontwikkeld om de eigen geloofsgenoten blijvend te herdenken.

De burgemeester hechtte groot belang aan een gemeentelijk monument in Heijningen. De gemeenteraad stelde een krediet beschikbaar en de Delftse beeldhouwer Etienne kreeg opdracht om een monument te maken en dat voor de herdenking op 1 februari 1955 klaar te hebben. Uiteindelijk bleek het nog een race tegen de klok te worden om het monument op tijd klaar te hebben voor de tweede herdenking in 1955. De laatste zaterdag voor deze herdenking werd het monument in dichte mist geplaatst op een van de opengevallen plaatsen langs de Hoge Heijningsedijk. Hoewel een en ander op laatste moment uitgevoerd diende te worden, kon men alle voorbereidingen tijdig afronden zodat het monument op 1 februari 1955 ’s-morgens door het toenmalige lid van Gedeputeerde Staten van Noord-Brabant, de heer J. van Hasselt, onthuld kon worden. In de voet van het monument staat één naam gegraveerd, namelijk die van commando Johannes Everardus Willemsen. Zijn ouders, aanwezig bij de onthulling, waren hierover zeer verrast toen zij zagen dat de naam van hun verdronken zoon, ingebeiteld was in de sokkel van het monument. Het is de enige naam op het monument.

Vijfjaarlijks
Op initiatief van de toenmalige gemeente Fijnaart en Heijningen is de Watersnoodramp vanaf 1958 vijfjaarlijks herdacht. Met name de herdenkingen van 1978 (25 jaar), 1993 (40 jaar) en 2003 (50 jaar) waren groots van opzet. Bij de veertigjarige herdenking in 1993 kreeg commando Jan Willemsen postuum de erepenning van de gemeente Fijnaart en Heijningen wegens “de bij de Watersnoodramp van 1953 betoonde moed, opofferingsgezindheid en menslievendheid”. Zijn broer Eef Willemsen nam de penning namens de familie uit handen van burgemeester M.J. de Sutter-Besters aan. Bijzonder op deze dag was de hereniging na veertig jaar met een van de redders van toen, die in 1953 langs een van de Heijningse dijken een baby van de verdrinkingsdood had gered. Deze op dat moment veertigjarige mevrouw had nooit eerder geweten wie haar redder was geweest.
De drie leden van het Regiment Zware Luchtdoelartillerie “Waalhaven”, de soldaten Eddy Kasan, Adrianus Zwarts en Nicolaas Franciscus Berg, die verdronken bij hun reddingsactiviteiten aan de Schansweg in Klundert, worden blijvend herdacht door een herdenkingssteen met hun namen in de gevel van een woning aan de Schansweg 73 in Klundert, die eveneens op 1 februari 1955 is onthuld.

Gemeentelijke herindeling
Na de gemeentelijke herindeling, die op 1 januari 1997 leidde tot het ontstaan van de huidige gemeente Moerdijk, werd het initiatief voor de vijfjaarlijkse herdenking van de Watersnoodramp van 1953 overgenomen door het bestuur van de nieuwe gemeente. Op verzoek van de gemeente Moerdijk organiseerde de Stichting Herdenking Watersnoodramp 1953 Gemeente Moerdijk (voorheen: Comité Herdenking Watersnoodramp 1953) de 45-jarige herdenking in 1998. Aangezien het dorp Heijningen, zoals hierboven vermeld het meeste aantal slachtoffers had, is er voor gekozen de gemeentelijke herdenking te blijven concentreren in dit dorp.

Stichting
Ook de vijftigjarige herdenking op 1 februari 2003 werd op verzoek van de gemeente Moerdijk door deze stichting georganiseerd. In het kader van deze laatste grote herdenking is op initiatief van de gemeente en de Stichting besloten het bestaande monument in Heijningen uit te breiden met een namentableau, waarin de namen van alle 103 slachtoffers van de Watersnoodramp zijn gegraveerd. Dit namentableau is tijdens de officiële vijftigjarige herdenking op 1 februari 2003 onder zeer grote belangstelling onthuld; dit ondanks de zeer slechte weersomstandigheden van dat moment. De onthulling werd gedaan door de beide korpscommandanten van het Korps Commandotroepen en het Korps Luchtdoelartillerie. Beide krijgsmachtonderdelen hebben manschappen verloren bij het uitvoeren van het reddingswerk.

Herdenkingsplaquette
Op 28 mei 2003 is een kleine herdenkingsplaquette onthuld door het Regiment Limburgse Jagers. De plaquette hangt aan de zijgevel van het Pestalozzihuis dat zich naast het monument bevindt. Verder zijn nabij het monument twee eikenbomen gepland; het symbool van het infanterieregiment. Het Regiment Limburgse Jagers hebben er samen met eenheden van de Genie voor gezorgd dat een belangrijke dijk bij het buurtschap Zwingelspaan gehouden werd. Hierdoor werd voorkomen dat het dorp Fijnaart volledig onder water kwam te staan.

Reacties zijn gesloten.